Zasady dobrego nurkowania - to przede wszystkim zasady bezpiecznego nurkowania, zarówno dla siebie jak i innych nurkujących osób. W przypadku nurkowania z użyciem zestawu nurkowego, butli, automatu - pozwalających na dłuższe przebywanie pod wodą niż to, na które pozwala nam fizjologia jednym z wielu podstawowych umiejętności jest każdorazowe prawidłowe postepowania. Przydatnym narzędziem ułatwiającym naukę i zwiększającym pewność postepowania są schematy działań i postepowań często, celem ułatwienia określone skrótowcem. Montaż sprzętu, początek nurkowań to zawsze okazja do rozmów i tłumaczeń oraz korekty dotychczasowych błędnych przyzwyczajeń czy wadliwych teorii.
Aby sprawdzić wyporność (pływalność), wykonujemy standardowo następujące czynności:
- Sprawdamy system obciążenia swój i swojego partnera, aby się upewnić, że wiesz jak łatwo uwolnić się od balastu, gdy zaistnieje taka konieczność. Zapamiętaj typ stosowanego przez partnera systemu oraz rodzaj i kierunek jego zrzucania. Obciążenie:
- Odpowiednio dobrana ilość balastu.
- System odpięcia dostępny i łatwy w obsłudze.
- Sprawdź kompensatory pływalności(kamizelka, jacket), czy własny i partnera działa poprawnie, upewnij się, że wiesz jak użyć inflatora, ustnika i jak z jacketu wypuszczać powietrze?. Zapamiętaj również ilość i rodzaj zaworów spustowych. Sprawdź czy waż niskiego ciśnienia podpięty do inflatora?. Czy jacket odpowiednio napełniony do wejścia? Czy Partner zapoznany z jacketem? Czy Butla prawidłowo zamocowana?
Aby sprawdzić powietrze (oddychanie), wykonaj następujące kroki:
- Sprawdź czy Twoja butla i butla Twojego partnera jest prawie całkiem otwarta a zawór cofnięty jedynie o ¼ obrotu?.
- Sprawdź czy główne automaty i automaty zapasowe, Twoje i Twojego partnera, dostarczają powietrze na żądanie. Czy alternatywne źródło powietrza prawidłowo umieszczone?. Zapoznaj się z alternatywnym źródłem u partnera?
- Sprawdź czy manometr u Ciebie i partnera pokazuje, że butla jest pełna, a wskazówka się nie porusza przy wdechu z automatu.
- Sprawdź, czy wszystkie butle są bezpiecznie zamontowane w swoich paskowych uchwytach.
- Ustal, z jaką ilością powietrza wracamy?(minimum 50 bar)
Aby sprawdzić sprzęt, wykonujemy następujące czynności:
- Wszystkie klamry pozapinane, paski podociągane?
- Lokalizowanie zapięć bez patrzenia?
- Partner zapoznany z umiejscowieniem klamer?
- Sprawdź, czy obydwoje macie swoje maski, płetwy i rurki gotowe do założenia.
- Sprawdź, czy wasze węże są wolne, niezaplątane i prawidłowo ułożone.
- Sprawdź, czy obydwoje macie konieczny sprzęt dodatkowy taki jak świtało czy aparat fotograficzny.
- Udajcie się do punktu wejścia.
- Sygnał OK
Jak to zrobić prawidłowo? Większość organizacji dopracowała się swoich procedur często określone skrótowcem. O to kilka z nich:
NAUI - MEWA WYPOS
Skrótowce MEWA WYPOS, jest łatwym sposobem zapamiętania serii kroków, które powinieneś wykonać, aby zaplanować nurkowanie i sprawdzić sobie wzajemnie sprzęt. MEWA WYPOS oznacza:
PADI - KOKOS
Sprawdzenie partnerskie przed nurkowaniem KOKOS składa się z następujących elementów:
BWRAF
Dość swobodna interpretacja i sposób (z jeszcze swobodniejszym tłumaczeniem) na zapamiętywane to zdanie „Begin with Review and Friend” (Rozpocznij od przeglądu i Partnera) lub „Being Wary Reduces All Failures” (Będąc Uważnym Zmniejszasz Wszystkie Awarie)
Celem lepszego zapamiętania niektórzy zastosowali takie żartobliwe rozwinięcia tego skrótowca (działa tylko w języku angielskim):
- BWRAF - Bangkok Women Really Are Fun - (Bangkok - kobiety naprawdę są zabawne)
- BWRAF – Blonde Women Really Are Funny - (Blond Kobiety są naprawdę śmieszne)
Symptomy toksyczności CNS – VENTID to skrót od:
- Vision – zaburzenia wzroku.
- Ears – zaburzenia słuchu.
- Nausea – mdłości
- Twitching – drżenie mięśni.
- Irritability – rozdrażnienie
- Dizziness – zawroty głowy
Nurkowie techniczni wypracowali specyficzne użyteczne im procedury ułatwiając prawidłowość postepowania czy oceny. A w wyniku powtarzanych i doskonalonych ćwiczeń ten rodzaj nurkowania staje się coraz bardziej dostępny, a okiełznane wyposażenie i procedury zwiększają poczucie pewności i komfort nurkowania.
WATER to skrót od:
- Wisdom – mądrość
- Attitude – postawa
- Training – trening
- Equipment- sprzęt
- Repetition- powtórzenie
„Good Diver’s Main Objective Is To Live” - „Prawdziwą misja dobrego nurka jest żyć”
- Good – Gas - (Gaz)
- Diver’s – Decompression - (Dekompresja)
- Main – Mission - (Misja)
- Objective – Oxygen - (Tlen)
- Is – Inert gas narcosis - (Narkoza azotowa)
- To – Thermal - (Ciepło)
- Live – Logistics - (Logistyka)
ASSUME
- Academic Achievement - (osiągnięcia akademickie)
- Self-Sufficiency - (predyspozycje)
- Survival Skills - (umiejętność przetrwania)
- Unity Underwater - (jedność pod wodą)
- Mature Motivation - (dojrzała motywacja)
- Experienced Expertise - (doświadczenie i wiedza)
Nurkowanie techniczne wymaga zastosowanie wielu butli w trakcie jednego nurkowania. Butle mogę być napełnione bardzo różnymi gazami: trimiksem i nitroksem o różnej zawartości tlenu a nawet czystym tlenem. Niezmiernie ważne jest prawidłowe oznaczenie butli, aby nie doprowadzić do pomyłki. Nawet prawidłowe oznaczenie nie jest wystarczającym zabezpieczeniem. Najczęstszą przyczyną wypadku w nurkowaniu technicznym jest użycie niewłaściwej mieszanki oddechowej (zbyt bogatej w tlen) na danej głębokości.
Mamy wiec też już konkretne wskazówki, co do postepowania.
BELL
- Bubble check – kontrola szczelności (bąbelkowa)
- Equipment matching – dopasowanie sprzętu (klamry)
- Long hose – długi wąż (czy jest „wolny”)
- Lights - światła
Bubble check – kontrola szczelności (bąbelkowa). Każdy partner z zespołu musi przejść kontrolę, krok po kroku. Zaczynamy od sprawdzenia nieszczelności, która obejmuje sprawdzenie istotnych elementów wyposażenia i eliminuje potencjalne problemy. Nieważne czy nurkujesz z butlami na plecach jak w klasycznej konfiguracji „backmount”, czy konfiguracji „sidemount” z podpięciem butli przez nurka z boku. Partner potwierdza, że nie ma wycieku. Następnym krokiem jest otwierania i zamykania zaworów butli deco. Zawsze sprawdź ciśnienie, aby uniknąć problemów podczas nurkowania. Następnie należy upewnić się, czy nie ma wycieków z manometru(SPG) lub węża. Sprawdzając systemy inflatora napełnić i spuścić powietrze skrzydła. A jeśli nurkujesz w suchym skafandrze, zrobić to samo i potwierdzić, że system jest sprawny.
Equipment matching – dopasowanie sprzętu. Powodem, dla którego chcesz przeprowadzić kontrolę dopasowanie urządzenia jest sprawdzenie funkcjonalności i przypomnienie partnerowi, gdzie jest jego wyposażenie, oraz potwierdzenie, że ty i inni nurkowie w zespole są w podobnej konfiguracji. Kontrola ta zapewni przypomnienie - jeśli zapomniałeś gdzie znajdują się ważne części wyposażenia. Jeśli nurkujesz w bardzo zimnej wodzie krok ten może być przeprowadzony na powierzchni tuż przed wejściem.
Long hose – długi wąż musi być łatwo dostępny i zawsze gotowy do szybkiego podania w razie potrzeby, niezależnie od tego, czy wykonujesz nurkowania z butlami na placach czy w konfiguracji bocznej. Trzymając w jednej dłoni drugi stopień i wąż w drugiej pokaż swojemu partnerowi, swój długi wąż i upewnij się, że nie jest nigdzie przyciśnięty (szczególnie przez butle boczną).
Lights – światła. Nurkowie powinni zawsze mieć trzy źródła światła.
- główne światło powinno zapewniać odpowiednią moc oświetlenia, oraz odpowiedni czas świecenia. Stosowna moc, żarówka przynajmniej 5W (wat), lub więcej np. 10, 20, 35, 50 czy 100W. Główne światło powinno działać nieprzerwanie przez całe nurkowanie z zapasem energii na niezaplanowane działania. Akumulator zamontowany do dolnej (najczęściej) prawej części uprzęży i ręczny „uchwyt Goodmana” w dłoni.
- zapasowe światło (backup) może posiadać dużo niższe parametry w stosunku do światła głównego, jego zadaniem jest umożliwić bezpieczne wynurzenie w przypadku awarii światła głównego. Często montowane też na masce lub kasku.
- stałe podświetlenie – jest włączone przez całe nurkowanie. Rolę takiego oświetlenia spełnia światło na masce, błyskacz oraz światło chemiczne.
Kiedy wszyscy partnerzy wykonali te kroki i zasygnalizowali OK, zespół jest gotowy do nurkowania. Jeszcze zatrzymanie na małej głębokości i sprawdzenie szczelność - obserwacja bąbli.
PADI, DSAT – NO TOX
- N – sprawdź swoje imię (nick) i maksymalną głębokość oznaczoną na cylindrze (MOD).
- O – porównaj aktualną głębokość z MOD na butli.
- T – odkręć zawór butli i sprawdź ciśnienie.
- O – wyjmij drugi stopień automatu i wąż spod taśm mocujących – sprawdź czy jest to drugi stopień od właściwej butli. Jeśli tak, przejdź na oddychanie z nowej butli.
- X – sprawdź partnerów z zespołu:
- prześledź wąż od ich drugiego stopnia do cylindra,
- porównaj MOD z głębokością – czy nie oddychają poniżej głębokości maksymalnej – kiedy wszystko jest dobrze pokarz znak „OK”, kiedy są zbyt głęboko natychmiast wyrwij im drugi stopień automatu i podaj swój.
S-DRILL („S” od „safety” – bezpieczeństwo)
To stosowany powszechnie wśród nurków większości organizacji skrót (nie skrótowiec) od procedur bezpieczeństwa. Jest to zespól wykonywanych czynności, celem których jest upewnić się że można udostępnić gaz i że Twój długi wąż nie utknął za innymi z węży czy elementów wyposażenia. Ważną rzeczą jest dla dawcy gazu, by przejąć kontrolę nad sytuacją i upewnić się, jego partner jest ok przed kontynuowaniem. Procedura jest następująca:
- Sygnalizacja problemu w dostępny sposób: znakiem, dotknięciem, dźwiękiem, światłem.
- Dopłyniecie.
- Pobranie (podanie) drugiego stopnia z ust partnera. Drugi nurek przekazuje swoją automat na długim wężu podczas gdy płyną do siebie. Przełącz się na swój zapasowy automat wiszący pod szyja na bungee.
(poddawanie prawdopodobnie mija się z celem bo wg statystyk zagrożony nurek w 80 % przypadków sięga sam po automat dawcy – wiec lepiej i tak to przećwiczyć) - Upewnij się, czy partner oddycha (np. sygnałem „OK”)
- Uwolnij na całą długość wąż, wyciągając go z za kanistrapasanożakołowrotka, kabla lampy.
- Zostańcie w „dotykowym” kontakcie i płyńcie razem.Upewnij się, czy wszystko ok.
- Zakończ procedurę
- Pamietaj! Całość ćwiczeń z pełna kontrolą nad trymem i pływalnością.
- W prawdziwej sytuacji – zgodnie z procedurą i możliwościami zakończ nurkowanie.
Potocznie przez S-drill rozumie się procedurę dzielenia się gazem z partnerem. Nurek techniczny niezależnie od federacji w jakiej uzyskał wyszkolenie powinien umieć w sytuacji „braku gazu”, podzielić się nim z partnerem. U nurków technicznych by wykonanie ćwiczeń nie było problemem, procedura powinna być ćwiczona i opanowana na różnych głębokościach zarówno w masce nurkowej jak i bez maski.
V-DRILL (Valve - zawór)
To ćwiczenie przygotowujące do reakcji na sytuację awaryjną -niekontrolowanego wypływu gazu. Celem ‘kręcenia zaworami” jest, aby upewnić się czy zawory są we właściwej pozycji (całkowicie otwarte) i że można je otworzyć czy zamknąć. Ćwiczenie jest elementem S-dril.
Procedura:
- Zamkniecie zaworu automatu podstawowego i przejście na automat beckupowy ten na bungee. Otwarcie go ponownie.
- Zamknij Manifoldu(Izolatora) i otwarcie go ponownie.
- Otwarcie zaworu i powrót do automatu podstawowego – tego na długim wężu (longhose)
- Zamknięcie i otwarcie zaworu z lewego stanowiska.
- Upewnij się, że wszystkie zawory są otwarte
- Pokaż OK, gdy skończysz
Dodatkowa procedura przy stosowaniu – FULLFACE MASK
W przypadku stosowania pełnej maski dodaj literkę S do procedury np. BELL/S – sprawdź zawór powietrza. Niech partner potwierdzi, że zawór maski jest całkowicie zamknięty i że systemy regulatora są sprawne.
My Crazy Mother Sells Balloons
„Moja szalona mama sprzedaje balony”
To paru-minutowe badanie neurologiczne - gdzie:
- Mind - stan umysłowy
- Cranial nerves - układ nerwowy, asymetrie w napięciu mięśni
- Motor - zaburzenia motoryczne,
- Sensation - czucie
- Balance - równowaga
Niezależnie od tego jak doświadczonym i sprawnym jesteś nurkiem, zawsze proś swojego partnera, aby sprawdzał Twój sprzęt i Ty zawsze sprawdzaj jego sprzęt niezależnie od sprawdzenia samodzielnego. Stosowane skrótowce na pewno ułatwią Ci prawidłowość postepowania. Jest dużo łatwiej usunąć problem zanim wejdziesz do wody. Jedyny wyjątek stanowią niektóre projekty nurków technicznych, którzy mogą czasami decydować się na samotne nurkowania ze względu na skrajne niebezpieczeństwo, które im towarzyszy.
Jeżeli wybieramy aktywne uczestnictwo w życiu nurkowym, realizując określone motywy, cele i dążenia, pamiętajmy, że to wiedza i trening, a nie tylko kolejne elementy ekwipunku, są właściwą drogą do celu. Największy mit w nurkowaniu to wiara w to, że nauka nurkowania w specyficznym środowisku lub ze specyficzną metodologią kwalifikuje cię do nurkowania wszędzie. Pamiętajmy, że metodologia jest sytuacyjna gdyż sytuacje narzucają różniące się wymagania. Nasze procedury maja tylko ułatwić i pomóc. Nigdy nie zastąpią zbieranego powoli doświadczenia oraz myślenia.
- VIP - Very Important Person – (bardzo ważna osoba) [wymowa: pol. wip, ang. wi-aj-pi]
Ale to, jak i wymowa sylabiczna czy akronim rekurencyjny, to już zupełnie inna historia…