„Oczarowani śpiewem cykad, opici słońcem i zapachem śródziemnomorskich sosen, szałwii i rozmarynu, Brać przypomina wielki zielony statek, co się kołysze na falach Adriatyku naprzeciw największego miasta Dalmacji – Splitu…Zapomnijcie o pośpiechu! Tu czas mierzy się ruchem cieni i ciał niebieskich a bicie dzwonów ze stuletnich dzwonnic wysławia życie w rytmie przyrody”
Słynąca kiedyś z plantacji wina, obecnie słynie z oliwy i na konkursach światowych nie raz oliwa właśnie z tej wyspy zdobywała pierwsze miejsce na świecie! Wręcz grzechem jest nie kupić domaćnej ulie, czyli oliwy domowej pochodzącej z tej wyspy. Wyspa słynie też z marmuru. Biały Dom w Waszyngtonie zbudowany jest właśnie z marmuru pochodzącego z tej wyspy. Jedna z najsłynniejszych budowli świata Watykan czy też Pałac Dioklecjana w Splicie a także zwykłe chaty na wyspie zbudowane są z tego samego materiału. A na stoiskach, straganach znajdujemy bez trudu wiele pamiątek wykonanych z braćkiego marmuru. Zegary, popielniczki, kostki do gry w kości, breloczki, figurki itp, i wiele innych.
‘Home reef’ naszej bazy to spacer max 100m. Mimo bliskości plaży i hotelu spotykamy pod wodą wiele ciekawych okazów miejscowej fauny i flory. Bardzo blisko betonowego molo, poza dominującej, jeśli chodzi o ilość strzykw i gąbek spotykamy konika morskiego, krewetki, ukwiały, kraba oraz dużo różnych ryb. Jeżowiec, który jest też jest pewnym wyznacznikiem czystości wody nie jest rzadkością.
Po kilku kilometrach jazdy autem w kierunku Spiskiej docieramy do naszego miejsca nurkowego. Mimo, że w okolicznych zatokach również znajdują się przyjemne kąpieliska, np. duża plaża żwirowa w zatoce Babin my wybieramy najpiękniejszą plażę żwirową znajdującą się w stosunkowo zamkniętej i zalesionej zatoce Zastup. Wspaniała przyroda, soczysta zieleń roślinności, sosny pochylone w stronę Adriatyku i charakterystyczne agawy rozciągają się wzdłuż malowniczej zatoki z licznymi plażami i miejscami do morskich kąpieli. Krajobraz niczym z pocztówki urozmaicamy wypakowując nasz sprzęt nurkowy. Wejście z brzegu, na początek drobne narzuty kamiennie następnie większe kamienie. Dno opada powoli do 11 m głębokości i dalej w kierunku pełnego morza idzie w dół bardzo łagodnie. Dno zatoki w większości jest piaszczyste, ale po zanurzeniu napotykamy trawiastą łączkę z dużą ilością skorupiaków, szkieletów jeżowców oraz charakterystycznej małży należącej do rodziny Pinnidae.
Małże żyją najczęściej niezbyt głęboko pod wodą i zasada jest taka, że im głębiej nurkujemy, tym mniej ich spotykamy. Zdarza się też, że są całkowicie zagrzebane w piasku. Małże, których pełno zarówno w wodach słodkich, jak i słonych, obejmują około 8000 gatunków i znane są już od 500 mln lat. Nurkując w Morzu Śródziemnym, najczęściej spotykamy je przytwierdzone do podłoża, a przecież zwierzęta te również pływają, pełzają, czy np. ryją w piaszczystym dnie. Małże należą do mięczaków i żyją wyłącznie w wodzie. Posiadają ciało bocznie spłaszczone okryte dwuklapową muszlą, zbudowaną z drobnych blaszek wapiennych. To, co widzimy po otwarciu takiej muszli, to worek trzewiowy i noga, przy czym małże nie posiadają ani głowy, ani charakterystycznej tarki (fałdu chitynowego gardzieli). Nasze spotkane małże to znajdujące się pod ochroną 50-80 centymetrowa Przyszynka Szlachetna/ Szołdra. Jego muszla osiąga nawet długość do 120 cm. Morze jest bardzo przejrzyste, więc gra światła i kolorów jest jeszcze ciekawsza, bardziej interesująca, szczególnie w trakcie nurkowania w godzinach południowych. Wracając płyniemy na głębokości 5 m. Ściana porośnięta jest gąbkami, algami i drobnymi gorgoniami, oraz brązowymi, czerwonymi i zielonymi algami, licznie występującymi gąbkami, mszywiołami i koralami.
„Brak”, co po chorwacku znaczy podwodne głazy – to miejsce nurkowe niedaleko poru Supetar. Wypłacenie na środku kanału, górnej części głazy są 6m głębokości max 20 m. Dzięki silnym prądom, które troszkę utrudniają nurkowanie oglądamy dużo ryb.
Nurkowaliśmy na wraku, który leży około 50 m od lądu na głębokości 15-24 metry. Nawigacja do niego i po nim jest bardzo prosta. Po wojnie jugosłowiańskiej kuter rybacki - Ribolovac - stał w porcie i marniał bez właściciela tak długo, aż w końcu nabrał wody i osiadł na dnie. Istniej wiele historii dotyczących zatopienia od banalnych, bo bardzo romantyczne. Wrak ma drewnianą konstrukcję i czas mocno go już sfatygował. Charakterystycznym elementem wraku jest duży metalowy maszt, ster, a w części dziobowej fioletowy kibelek z umywalką Pokład kutra już się zapadł a dziób jest w trakcie odpadania. Nie mniej jednak jest bardzo malowniczy, fotogeniczny, a głębokość pozwala na odwiedzimy nawet nurkom początkującym.
Kobila Rat to mały półwysep wysunięty na południowej części wyspy Brać. Pod wodą ściana opada do około 40 metrów głębokości, a potem już łagodniej idzie do 60 metrów. Na 12 metrach jest krawędź ściany. W licznych jej zagłębieniach i otworach spotkać można langusty i naprawdę duże skorpeny i ośmiornice. Przy ścianie dużo czarnych charakterystycznych rybek basenu Morza Adriatyckiego chromisów kasztanowych (Chromis Castanea).
Kolejne nurkowanie odbywamy w miejscu zwanym Ściana Tatinja. Opada do 40 m głębokości i dalej idzie w dół prawie idealnie w pionie, a głębiej już łagodniej. Często widuje się tu rekina psiego, a także spotkać można będącego pod ochroną homara błękitnego. Nie są rzadkością ośmiornice, duże skorpeny, a kongery (rodzaj węgorza tyle, że większego od tych europejskich) wyglądają w niezliczonej ilości dziur przypatrując się przybyszom.
Nurkowanie przy cyplu Tyci Rat to miejsce gdzie ściana opadała prostopadle do cypla. Tysiące ryb wokół i wspaniała przejrzystość wody.
Na wyspie Brać na lądzie znajduje się wiele jaskiń. Wiele dostępnych do zwiedzania, inne nie. Lucice ta jaskinia robiąca wrażenie na wielu nurkach. Dwa małe okna na głębokości 4 metrów głębokości są wrotami do potężnej komnaty w kształcie dzwonu. Wewnątrz, na głębokości 22 m, szczyt podwodnej górki. Kamienie, piach, resztki organiczne. Z jednej strony górka opada do 39 metrów, z drugiej do 34. Podobno, kiedy przy dnie można było spotkać dużego kongera lub innej dużej ryby. Okna wejściowe do jaskini z głębokości 40 metrów wyglądają jak dwa małe otwory w suficie, a pływanie na mniejszej głębokości i obserwowanie snopów światła z latarek nurków na 30-40 metrów robi niezatarte wrażenie.
Kolejne nurkowanie zapewnia przejrzystością wody nawet 35 metrów. To ściana Borowa. Dużo żółtych gorgonii, mało ryb. Czujnie obserwując otwory i liczne dziury w nawisach skalnych, doświetlając latarką bez trudu znajdziemy langusty, skorpeny, jaja rekinów psich oraz także kilka gatunków ślimaków nagoskrzelnych.
OWD - najważniejszy z kursów. Nowi adepci sztuki nurkowej już z nami. Nurkowaliśmy korzystając z gościnności Fun Dive Club Supetar na Braciu. - Dziękujemy Maciej i Elizabeth ...za życzliwość, pomoc, opiekę, zabezpieczanie, codzienna kawę.... Gratulacje dla Kasi, Michała, Basi, którzy mimo 16/17 stopni temperatury wody wykonali nurkowania wykorzystując w pełni miejsce i warunki.
W drodze powrotnej do kraju jeszcze przygoda warta kilku godzin z podróży! Park Narodowy Jezior Plitwickich – park narodowy w Chorwacji, położony w środkowej części kraju ok. 140 kilometrów od Zagrzebia niedaleko wschodniej granicy z Bośnią i Hercegowiną; założony w 1949 roku.
Kraj wita nasz deszczem i niskimi temperaturami, ale ciepło wspomnień kolejnej nurkowej bałkańskiej przygody będzie nas motywować do planowania następnej wyprawy.